06 mei Chronische pijn. Denk, beweeg, knuffel en eet jezelf weer gezond!
LAATSTE UPDATE 20-05-2020 | GEPUBLICEERD 06-05-2020
Chronische pijn, is pijn die maar niet over wil gaan. Zoals ik in mijn vorige blog: “Pijn hoe werkt dat eigenlijk? Deel 2, chronische pijn” schreef, heeft pijn die lang duurt je iets belangrijks te vertellen. Het kan zijn dat je ziek bent en er iets kapot is in je lijf, dan moet je naar de dokter of (kinder)fysiotherapeut. Maar veel vaker is er niks kapot, heeft de dokter al veel testen en onderzoeken gedaan en weet hij niet waar de chronische pijn vandaan komt. Dan is het belangrijk om te ontdekken wat jouw lijf je probeert te vertellen en waarom je hersenen jou blijven beschermen, eigenlijk zijn je hersenen je aan het over-beschermen.
Pijn en stress zorgen ervoor dat je lijf meer Cortisol en Adrenaline (stresshormonen) aanmaakt en daardoor sturen je hersenen het signaal ONVEILIG. Je hartslag gaat omhoog, je ademhaling versnelt en je spierspanning gaat omhoog. Dat is hartstikke handig als je in gevaar bent en moet wegrennen voor een tijger die op je af komt. Maar als er geen tijger is, als je lijf eigenlijk niet kapot is, maar je lijf je blijft over-beschermen, heb je hier veel last van en kan je chronische pijn krijgen.
Wat kan je zelf doen tegen chronische pijn?
Grofweg kunnen er twee situaties zijn:
1. Je bent niet ziek, maar er is een onveilige situatie in je leven, die ervoor zorgt dat je hersenen het signaal ONVEILIG blijven geven.
Zoek uit in welke situatie in je leven je je onveilig voelt of stress ervaart. Denk eens na, welke situatie in je leven maakt je boos, angstig of verdrietig? Je kan dat voelen in je lijf. Voel je je zenuwachtig? Heb je klamme handen? Voel je je bloed koken? Heb je pijn in je schouders? Voel je een knoop in je maag ? Voel je een brok in je keel? Al deze gevoelens zijn signalen die je iets belangrijks te vetellen hebben. Als er een onveilige situatie in je leven is, is het belangrijk om te kijken wat je daaraan kan veranderen. Soms kan het heel fijn zijn als iemand je daarbij helpt.
2. Je bent niet (meer) ziek, je bent in een veilige situatie, maar je hersenen blijven het signaal ONVEILIG sturen en pijn maken. Je beschermingssysteem is dan vergeten om uit te gaan.
Gebruik helpende gedachten!
Langdurige pijn zorgt er vaak voor dat je gaat piekeren, bang wordt voor wat de toekomst gaat brengen, je wordt hier ontzettend moe van. Je bent in een vicieuze cirkel terecht gekomen:
Bron afbeelding: Villa Reusachtig
Misschien herken je de volgende gedachten:
- Er is vast iets ergs aan de hand in mijn lijf. Er is iets kapot in mijn lijf.
- Dit gaat nooit meer over.
- Ik kan er niks aan doen.
- De pijn wordt vast erger als ik ga bewegen.
- Ik kan maar beter niet naar school of naar mijn werk gaan, want daar wordt het alleen maar erger van.
- Ik heb een zwak lijf want ik ben zo vaak ziek en heb altijd pijn.
- Ze vinden mij vast een aansteller.
- Ik ben slecht, ik heb een slechte conditie, ik kan niet sporten.
- Ik heb medicijnen nodig, anders heb ik teveel pijn.
Deze gedachten zorgen ervoor dat je nog meer stress ervaart, dat je lijf je meer gaat beschermen en de pijn toeneemt.
Als je begrijpt hoe pijn werkt (lees ook mijn vorige blogs: pijn hoe werkt dat eigenlijk deel 1 en deel 2 ) kom je misschien tot de ontdekking dat er niks mis is in je lijf, dat je beschermingssysteem overuren draait en dat de gedachten die hierboven staan het alleen maar erger maken.
Onderstaande gedachten helpen de stress in je lijf te verminderen:
- Als ik pijn heb is dat vervelend. Er is gelukkig niks ergs aan de hand in mijn lijf, mijn lijf is mij aan het over-beschermen. Ik kan het beste rustig gaan bewegen en naar school of naar mijn werk gaan.
- De pijn kan ook weer overgaan, hoe kan ik mijzelf geruststellen? Wat vind ik fijn om te doen?
- Ik voel mij zwak en slap, dat is vervelend, maar mijn spieren zijn gezond. Als ik weer begin met bewegen ga ik mij fitter en sterker voelen.
- Ik kan wat doen aan mijn pijn. De eerste stap is dat ik zorg dat ik begrijp hoe de pijn bij mij werkt, wat mijn lijf mij te vertellen heeft. Ik vraag hulp aan mensen die begrijpen hoe dit werkt.
- Ook al heb ik veel pijn, ik neem geen medicatie. Ik weet dat dat niet helpt bij chronische pijn en dat de bijwerkingen van medicatie hoofdpijn kan zijn.
Beweeg en ga naar buiten!
Bewegen zorgt ervoor dat het hormoon endorfine aangemaakt wordt. Endorfine wordt een natuurlijke pijnremmer genoemd. Dit hormoon zorgt er ook voor dat het Cortisol (stresshormoon) niveau verlaagt. Bewegen brengt je hormonen weer in balans en dat zorgt ervoor dat je hersenen stoppen met pijn maken. Als je buiten gaat bewegen wordt dit extra gestimuleerd omdat de natuur ook een stress verlagende invloed heeft.
Start met rustig bewegen, het is belangrijk dat je je lijf stap voor stap weer laat wennen aan bewegingen. Begin bijvoorbeeld met wandelen, zwemmen, fietsen of yoga, maar begin vooral met iets dat je leuk vindt.
Knuffel, raak aan en wees lief voor jezelf!
Knuffelen, een liefdevolle hand op je schouder, je pijnlijke plekken met aandacht insmeren en spelen met je huisdier. Het zorgt er allemaal voor dat het hormoon Oxytocine wordt aangemaakt. Oxytocine wordt ook wel het knuffelhormoon genoemd. Door Oxytocine ga je je rustig en blij voelen, de stress gaat naar beneden, je hersenen maken het signaal VEILIG en de pijn wordt minder.
Eet gezond en omring je met mensen die lief voor je zijn!
Door gezond te eten en drinken (veel water, fruit en groenten, geen dierlijke producten en suiker) wordt het hormoon Serotonine in je darmen gemaakt. Dit hormoon wordt ook gemaakt als je samen bent met mensen die lief voor je zijn, die je waarderen en waar je je veilig bij voelt. Serotonine zorgt ervoor dat je organen zoals je hart, lever, nieren en bloedvaten goed werken. Je gaat je er blijer door voelen en beter slapen. Ook dit zorgt ervoor dat je hersenen het signaal VEILIG gaan maken en dat de pijn minder wordt.
In het kort wat je kan doen tegen chronische pijn
- Zoek uit of er een onveilig situatie in je leven is waar je stress van krijgt. Verander de situatie of zoek hulp.
- Begrijp hoe chronische pijn werkt in je lijf.
- Gebruik helpende gedachten.
- Beweeg en ga naar buiten.
- Knuffel, raak aan en wees lief voor jezelf.
- Eet gezond en omring je met lieve mensen.
Een boek dat helder uitlegt hoe pijn werkt en mij hielp bij het schrijven van dit blog is “Mijn beschermende brein“.
Marieke Versteegt
Laatste berichten van Marieke Versteegt (toon alles)
- Vacature (kinder) ergotherapeut / kinderfysiotherapeut / kinderoefentherapeut - 12 februari 2024
- Tips bij zorgverzekering stress 2023 - 9 december 2022
- Dystrofie en Complex Regionaal Pijnsyndroom (CRPS) bij kinderen en volwassenen. Een pijnlijke aandoening! - 29 augustus 2022